Gıdadan mahrum kalan çocuklar hızla sağlık sorunlarıyla yüzleşiyor ve yaşamları buna bağlı olarak tehlikeye giriyor. Gazze’de özellikle 5 yaş altı çocuklar, savaşın yardımlara erişimi kısıtlamasıyla en kırılgan grup haline geldi. Bu yaz kaydedilen yetersiz beslenme oranları, çatışmanın başından bu yana en yüksek seviyeye çıktı ve uzmanlar Gazze’nin başkentinde bir kıtlık durumunu resmen ilan etti.
Gazze’deki çocukların yüzde 16’sında akut yetersiz beslenme tespit edildi. Temmuz ayı yiyecek tüketimi, çatışmanın başlangıcından beri görülen en düşük seviyeye geriledi. Ağustos’un ilk iki haftasında taranan 58 binden fazla çocuktan yaklaşık 6 binde ağır yetersiz beslenme vakası görüldü. Mayıs ayında 11 haftalık ablukadan sonra yardımlar yeniden akmaya başladı, ancak miktar yeterli değildi.
Gıda kıtlığı, yeni yardımlar da girse dahi çocuklar için kalıcı kırıklara yol açıyor. En ağır vakalar hastanede tedavi edilmek zorunda kalıyor; vücut önce yağ depolarını tüketiyor, ardından kas kaybı yaşanıyor ve güç hızla azalıyor. Zamanla kalp, karaciğer ve bağırsaklar küçülüyor; bağışıklık çöktüğü için basit enfeksiyonlar bile ölümcül hale gelebiliyor. En sonunda ise organ yetmezliği başlıyor; vücut ısısı kontrol edilemez hale geliyor, nefes alamama ve kan basıncında düşüş görülebiliyor, beyin hasarı riski artıyor.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), bu çocukların enerji yoğun özel gıdalarla beslenmesini öneriyor. Fıstık bazlı mamalar, kuvvetlendirilmiş sütler ve tatlı patates gibi ürünler ön planda; fakat Gazze’de bu ürünlerin bulunması çok sınırlı. En ağır vakalar için hastane tedavisi gerekiyor. Genelde özel olarak hazırlanmış sütler nazogastrik tüple verilerek beslenme sağlanıyor. El-Rantisi Çocuk Hastanesi’nde doktorlar bu özel sütleri bulmakta zorlanıyor. Pediatrist Şerif Matar, “Elimizden gelenin en iyisini yapıyoruz ama miktar ve kalite yetersiz,” diyor.
Sağlık çalışanları bu ölçekte bir krizi daha önce yaşamamıştı. DSÖ, acil eğitimler verirken bazı doktorlar kendi çabalarıyla bilgi edinmeye çalışıyor. Haziran ayından itibaren onlarca çocuğun yetersiz beslenme nedeniyle hayatını kaybettiği bildirilse de kesin sayılar belirsiz; malnütrisyon çoğu zaman diğer hastalıklarla birleştiği için kayıt dışı kalabiliyor.
Kalıcı etkiler olarak büyüme geriliği, kemiklerin zayıflığı, karaciğer ve böbrek sorunları ile zihinsel bozukluklar görülebiliyor. Uzun vadede felç, diyabet ve kalp hastalığı riski artıyor. Bazı çocuklar tedavi edilip taburcu edilse de ailelerinin kamplarda yeterli yiyecek bulamaması nedeniyle kısa süre sonra aynı sorunlarla geri dönüyorlar.
News
